Techniek

Onderstaand is het "hart" van de molen schematisch weergegeven. Daarbij zijn foto's toegevoegd die weergeven hoe dit er bij onze molen echt uitziet. Klik op foto voor vergroting.

Foto 1 Foto 2

De gietijzeren bovenas is in 1868 vervaardigd door ijzergieterij De Prins van Oranje te Den Haag en heeft nummer 0563. De as ligt in stenen lagerschalen en wordt gesmeerd met varkensreuzel. Aan de askop (A) zijn de wieken (wiekenkruis of gevlucht) bevestigd. Het bovenwiel (B) heeft 73 kammen.

Hart van de molen Foto 3

Om het bovenwiel zitten de "remschoenen" (de vangstukken) om de molen tot stilstand te kunnen brengen. De vangstukken zijn gemaakt van wilgenhout. Dit is zacht en taai maar vooral slijtvast. Het bovenwiel drijft de bonkelaar (C) aan die aan de koningsspil (D) zit. De bonkelaar heeft 33 kammen.

Foto 4

In de molen bevindt zich een hijsinrichting (F) het zogenaamde luiwerk. Hiermee worden zakken graan en meel opgehesen of neergelaten. Is er voldoende wind dan kan dit door het neerlaten van het lui- of sleepwiel op de luitafel (E) met behulp van windkracht gebeuren.

Foto 5

Is er onvoldoende wind dan kan de molenaar dit handmatig doen, door met het dikke touw (gaffeltouw) het grote gaffelwiel rond te trekken. Daarmee wordt het hijstouw (luitouw) op de veel dunnere luias gewikkeld.

Foto 6

De gaffels op het gaffelwiel voorkomen dat het dikke gaffeltouw doorslipt onder het gewicht van een zak graan. Het luiwerk kan maximaal ongeveer 70 kg luien.

Foto 7

Onderaan de koningsspil zit een heel groot tandwiel (G), het spoorwiel. Dit wiel heeft 104 kammen. Aan dit spoorwiel kan bij voldoende wind het steenrondsel (H) gekoppeld worden. Het steenrondsel heeft 33 staven.

Foto 8

het steenrondsel zit vast aan de steenspil (J) die de bovenste maalsteen (de loper) aandrijft.
De overbrengverhouding van onze molen is 1 : 6,97. Dat betekent dat bij één omwenteling van de bovenas de loper bijna zeven keer rond gaat.

Foto 9

Links op foto 9 is de schuddebak te zien, waaruit het graan gedoseerd aan de maalstenen (de loper en de ligger) wordt toegediend. Rechts op de foto het onderste deel van de steenspil (J) waaruit het klauwijzer steekt dat de loper aandrijft.

Foto 10

De houten kuip (K) om de maalstenen bestaat uit segmenten, die los te halen zijn voor onderhoud aan de stenen.

Foto 12 Foto 11

De etage waar zich de kuip (K) met de maalstenen bevinden noemt men de steenzolder. Op foto 12 is de etage onder de steenzolder te zien dit heet de maalzolder. Hier wordt het gemalen meel opgevangen in zakken.


Hierboven is maar een deel van de techniek beschreven, die te vinden is op onze molen. Is uw belangstelling gewekt, komt dan eens kijken. Wij geven graag een rondleiding met gedegen uitleg.